Bij de laparoscopie kijkt en opereert de gynaecoloog via de buikwand. Hiertoe maakt hij een of meer kleine sneetjes (ongeveer één centimeter) in de buikwand en brengt daardoor eerst een holle naald in de buikwand waardoor een onschadelijk koolzuurgas in de buik wordt gespoten. Hierdoor kunnen de verschillende organen beter bekeken worden. Vervolgens brengt hij via hetzelfde gat een kijkbuis (de laparoscoop) in de buik en het beeld wordt vervolgens op een monitor geprojecteerd. Via extra sneetjes kunnen instrumenten in de buik gebracht worden, waarmee verklevingen kunnen worden verwijderd maar waarmee ook de hele baarmoeder verwijdert kan worden.
Ook via de vagina kunnen instrumenten ingebracht worden en soms wordt ook in de vagina of baarmoeder een sneetje gemaakt, waardoor bijvoorbeeld grote vleesbomen verwijderd kunnen worden maar ook de baarmoeder (in stukjes) als deze verwijderd wordt.
Het grote voordeel van de kleine sneetjes is dat de wonden sneller genezen, de darmen na afloop sneller weer normaal functioneren en dat het buikvlies minder geprikkeld wordt. Het verblijf in het ziekenhuis kan hierdoor kort zijn en het herstel zal sneller gaan.
Wanneer laparoscopie
Laparoscopie (kijkbuis operatie) wordt vrijwel alleen toegepast bij goedaardige aandoeningen/problemen.
Vergrote eierstok / cyste aan de eierstok
Een cyste is een met vocht gevulde holte, die kan ontstaan als een follikel, het blaasje waar een eicel in rijpt, doorgroeit en niet meer verdwijnt (wat normaal de eisprong is). Ook kan er een ophoping van vocht of slijm in de eierstok zitten. De eierstok kan ook als geheel vergroot zijn.
Bij klachten of als de gynaeocoloog het verstandig vindt, dan kan besloten worden tot verwijdering van de cyste of van de hele eierstok. Een gezonde vrouw heeft twee eierstokken. Eén eierstok is genoeg om kinderen te kunnen krijgen.
Het kan voorkomen dat wegens eierstokkanker-risico’s, geadviseerd wordt om beide eierstokken te verwijderen. Dit kan dan via de laparoscopische operatie. Echter, hier staat als groot nadeel tegenover dat door verwijdering van beide eierstokken een natuurlijke zwangerschap onmogelijk is en dat de vrouw direct in de overgang komt. Hier zijn overigens wel weer medicijnen voor om de effecten daarvan tegen te gaan.
Endometriose
Bij endometriose bevindt het baarmoederslijmvlies zich niet alleen in de baarmoeder, maar ook daarbuiten. Hierdoor kan zich (menstruatie-)bloed gaan ophopen in de eierstokken en kunnen er verklevingen ontstaan. Via laparoscopie kan het baarmoederslijmvlies verwijderd worden.
Bij ernstige verklevingen is de laparoscopie geen optie.
Afgesloten eileider (hydrosalpinx)
Door bijvoorbeeld een ontsteking of om een andere reden, kan een eileider afgesloten zijn. Afhankelijk van de eventuele kinderwens of klachten, kan de eileider via een laparoscopische operatie weer vrijgemaakt worden.
Overige redenen
Bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap kan in sommige gevallen via laparoscopie de embryo verwijderd worden. Ook vleesbomen kunnen laparoscopisch verwijderd, maar dat hangt af van de grootte en de plek van de vleesbomen. Verklevingen kunnen meestal via laparoscopie verwijderd worden, alleen bij ernstiger gevallen is een grotere operatie nodig. Ook in het geval van een baarmoederverwijdering is in een aantal gevallen verwijdering via een kijkbuisoperatie mogelijk. Tot slot is in geval van urine-incontinentie een mogelijke operatie het beter afsluiten van de blaas door deze beter aan de plasbuis te bevestigen.